Versione :

Ducumentu
1. Aiacciu è Corti : duie cità

Eccu duie cità chì sò distante solu 80 chilometri ma ch’ella spicca a bocca di Vizzavona. In fatti e duie cità, spare assai, sò oghje in listesse lenze in ciò chì tocca à l’avvene amministrativu di l’isula.

Hè vera chì da un puntu di vista di l’impurtanza, Corti apparisce cum’è un paisone (cun circa 8000 abitanti) invece chì Aiacciu (60 000) hè cità dapoi un pezzu. À stu livellu u paragone vale pocu è puru, nantu à certe pruspettive, Corti puderia purtà cuncurrenza à Aiacciu chì ferma dapoi Napulione a capitale amministrativa di a Corsica, è oghje locu di a CTC.

Tantu in geugrafia chè in storia e duie cità posanu nantu à simboliche assai sfarente. Aiacciu hè piaghjinca, marina è portu, face nichja in u so famosu è magnificu golfu chì compie cù i so puntaroli spiccati è splendidi di l’isulotti Sanguinarii. Corti, appiccatu è arrampiccatu in u so nidu di scogliu, hè muntagnola nantu à un altupianu duve ci cunfluisce Tavignani è Restonica, dui di i più belli fiumi di l’isula.

Aiacciu hà sviluppatu una maghjina di picculu Nizza, cù a qualità di u clima, di i rinaghji, di u so portu di piscatori chì li arreca una cultura mischja, giocosa, appughjata di mandulinati, ghitarati allegri è canti serinati d’amore è di dulcezza. Francatu Vizzavona, si cambia di dipartimentu è si và di più ver di una cultura muntagnola assai prizzata dapoi u rinnovu di u sittanta chì rimette in causa un certu versu culturale giratu versu u mare, l’influenze musicale « napulitane » di varietà cuntinentale à prò di i sciali turistichi.

Cità di Napulione, Aiacciu bagna in u cultu di « l’enfant prodigue de la gloire » (strattu di l’innu d’Aiacciu). Napulione chì inventa u centralisimu francese face d’Aiacciu una capitale amministrativa à tempu ch’ellu spicca per a prima volta a Corsica in dui dipartimenti : Golu (Bastia) è Liamone (Aiacciu). Corti hè ellu un capilocu chì marca u so tempu cun Gaffori chì a sfranca da i Genuvesi. Ghjustu dopu in u 1755, Pasquale Paoli, « u babbu di a Patria », ne face a capitale di a Corsica indipendente è ci alza a prima università.

L’impiantazione di l’università nova in Corti pare cusì cum’è una rivincita di a storia è hà oghje u ventu in poppa par duvintà, cù a so situazione centrale, un veru puntu amministrativu.

Aiacciu è Corti : duie cuncezzione di a Corsica. Ma Corsica ùn saria senza una o l’altra.