José Monleón

Muere José Monleón, hombre clave del teatro español
El crítico, ensayista y dramaturgo valenciano ha fallecido a los 89 años

Pocu fà si ne hè andatu un amicu caru à tutti noi, José MONLEÓN. Partenariu è cumpagnu di a nostra azzione culturale da l’anni 1990 à quelli 2010. Sottu à u detagliu di l’azzione -è ci ne fù tante, di qualità tamanta è di ribombu assai!- ci era l’accunsentu di e culture arradicate, aperte è generose, tutte adunite per via di José in una struttura d’azzione di 25 delegazione: L’Instituto Internacional del Teatro del Mediterráneo (IITM), cun sede centrale in Madrid). L’IITM, rete artistica è fundazione umanista, leia arte teatrale è azzione à prò di a pace in u Mediterraneu. A Corsica t’hà custindi u so postu da l’anni 1990 per mezu di L’Associu Corsu di l’IITM, una trà e delegazione dette più insù.
Dimu la franca è schjetta: senza José è l’IITM, ùn averiamu pussutu cunnosce l’ambienti è e persone chì ci anu fattu sparte issa visione ricca di l’azzione culturale assuciata stretta stretta cù u dialogu universale di e varie spressione teatrale è umaniste. L’azzione ch’ellu hà pussutu creà l’Associu Corsu di l’IITM è a rete internaziunale duve issa parte di u teatru corsu si scrive oramai, e devimu à a primura è à l’amicizia attiva di issu amicu fidatu.
Natu u 31 di ghjennaghju di u 1927, MONLEÓN hè statu sempre appassiunatu di teatru da giovanu giovanu. Ùn hè statu tantu à entre in a valurizazione di l’arte teatrale ch’ella fussi in teuria o ind’è l’azzione cuncrete atte à ligà spressione artistiche è quistione suciale.
Prufessore di Suciulugia di u Teatru à a Real Escuela Superior de Arte Dramático de Madrid, si hè fattu ancu criticu di a scena teatrale in tante riviste è po in u 1957 hà creatu a so rivista Triunfo y Primer Acto, duv’ellu si truverà parechji ricensi d’opere chì anu giratu l’Europa è ancu u mondu. Trà quesse ci hè a realizazione ARGONAUTI 2000 chì hà impegnatu parechji culturali è attori di Corsica.
.
Trà 1984 è 1989 hà direttu u Festivale Classicu di Mérida è in u 1991 hà fundatu l’IITM.
Da 1996 avia messu in ballu u Festival Internacional Madrid Sur. Era membru di parechje ghjurie teatrale di Spagna è di altri paesi eurupei.

 

Trà l’opere più significative di José l’annu 2003 marca a creazione di Transterrados à u Teatro Rialto di Valencia, scritta nantu à testi di Max Aub, da salutà u centunariu di a so nascita.
Altre creazione teatrale di soiu: El proceso a Kafka (1971), El teatro de Max Aub (1971), La gallina ciega (1992), Sefarad (1992) è Paraíso Roto (1992).
Altre opere: 30 años de teatro de la derecha (1971), García Lorca (1974), El teatro del 98 frente a la sociedad española (1975), Larra: escritos teatrales (1976), América Latina. Teatro y revolución (1978), Teatro de urgencia y Romancero de la Guerra Civil(1979) o Poética y política de cuarenta años de teatro español (1990).

I Premii è distinzione chì salutonu a so azzione in i duminii di l’arte à serviziu di l’umanisimu sò stati tanti, in Spagna è in u mondu sanu.